سی‌امین نمایشگاه ملی صنایع دستی، از سوم شهریور 1397، در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران، با حمایت بانک گردشگری و با هدف اشتغال‌زایی و حمایت از فعالان عرصه صنایع دستی، آغاز به کار کرد و تا روز جمعه ۹ شهریور، با غرفه‌هایی از دست سازه‌های هنرمندان کشورمان در رشته‌های مختلف بومی استان‌ها، ادامه داشت.
مراسم افتتاحیه با حضور علی اصغر مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، معصومه ابتکار معاون رییس‌جمهور در امور خانواده و زنان و رضا کامران سرپرست بانک گردشگری برگزار شد.
برگزاری این نمایشگاه با هدف توجه به کالای ایرانی و ایجاد اشتغال با همراهی هنر و فرهنگ ایرانی و ایجاد فرصت‌های جدید در حوزه تجاری‌سازی و اشتغال آفرینی در حوزه صنایع بومی ایرانی صورت گرفته است.
از آنجا که اشتغال‌زایی، یكی از مشكلات فراروی هر جامعه است و بیكاری، معضلات اقتصادی و اجتماعی عظیمی به همراه دارد، لذا توجه به آن دسته از فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی كه ایجاد اشتغال را در كوتاه‌ترین زمان و كمترین هزینه میسر می‌سازند، بسیار با اهمیت است.
ویکی نیکی در راستای استراتژی‌ها، اهداف و مسئولیت اجتماعی خود به منظور یافتن بستری مناسب، جهت اشتغال و کسب درآمد برای خانواده‌های کم برخوردار، علی الخصوص زنان سرپرست خانوار، از این نمایشگاه بازدید کرد.
ویکی نیکی با اعتقاد به اینکه، باید از تمام ظرفیت‌های بالقوه صنایع و علی‌الخصوص صنایع‌دستی، برای كار‌آفرینی و اشتغال روستاییان هنرمند، بهره گرفت، با غرفه‌داران و کارآفرینان، درخصوص آموزش و سپس استفاده از مددجویان در کارگاه‌های روستایی صنایع دستی به گفتگو پرداخت.


معرفی تعدادی از غرفه‌های نمایشگاه ملی صنایع دستی


دست سازه‌های چوبی «نارون»

غرفه اولی که توسط تیم ویکی نیکی بازدید شد، غرفه مربوط به برند «نارون» بود. آقای «زارعی» موسس کارگاه «نارون»، کارگاهی در روستای مراغه، واقع در شهرستان اسفراین، توانسته است با دست‌سازه‌هایی از جنس چوب، مثل کیف‌های زیبا که با هنر زیبای شماره‌دوزی و نقاشی آمیخته شده است، برای زنان و مردان روستایی ایجاد اشتغال کند.


پته‌دوزی کرمان

غرفه دوم متعلق به خانم «شیرازی»، استاد پته دوزی از شهر کرمان بود. ایشان با برگزاری کلاس‌های آموزش پته دوزی، برای بسیاری از دختران بهزیستی و کمک به فروش پته دوزی‌های زنان و دختران سرپرست خانوار، به معیشت این زنان، کمک می‌کرد.
در همین غرفه با آقای «آتش‌زران» آشنا شدیم. ایشان در یکی از برج‌های واقع در تهران، فروشگاه صنایع دستی دارند و درصدی از فروش خود را به خیریه‌ها اختصاص می‌دهد. یکی از دغدغه‌های آقای «آتش‌زران» زنان زندانی بود. خرید دست ساز‌ه‌های زنان زندانی، از برنامه‌های کاری وی به منظور توانمندسازی و همچنین جلوگیری از بزهکاری مجدد آن‌ها، برای ایجاد مسیری جدید در زندگی این زنان، بیان شد.

میناکاری «آترین»

غرفه سوم، غرفه عرضه‌کننده ظروف میناکاری در اصفهان با برند « آترین » بود. آقای «کریمی» غرفه‌دار آترین، با آموزش افراد کم‌توان و ناشنوا در کارگاه‌های خود، آنها را تبدیل به نیروی متخصص مینا‌کاری کرده و وارد بازار کار می‌کند، در حال حاضر هر کدام از شاگردان این استاد هنرمند، برای خود استادکار و دارای کارگاه میناکاری هستند‌. وی برای برگزاری دوره های جدید کارآموزی، برای مددجویان اصفهانی، اعلام آمادگی کرد.

میراث فرهنگی شهرستان سمیرم

غرفه چهارم ، مربوط به میراث فرهنگی شهرستان سمیرم بود که خانم «محمدی» یکی از کارمندان میراث فرهنگی، درباره بافت انواع نمد، جاجیم، فرش و... برای تیم ویکی نیکی، توضیح دادند. ایشان خاطرنشان کردند که سازمان میراث فرهنگی سمیرم ، با خیریه ها برای آموزش صنایع دستی به مددجویان،  همکاری بسیار نزدیکی دارد. در حال حاضر، طرح آموزش و توانمندسازی زنان روستایی و همچنین احیای صنایع دستی، درکارگاه‌های محلی، توسط سازمان مراث فرهنگی در حال اجراست و تولیدات بسیاری از زنان روستایی، در نمایشگاه‌های صنایع دستی، به نفع این زنان، به‌فروش می‌رسد.


گیوه‌دوزی «سیمرغ»

غرفه پنجم، مربوط به تولید گیوه برند «سیمرغ» در شهر تهران بود. سیمرغ از افراد نجات‌یافته از دام اعتیاد، برای تولید محصولات خود، استفاده می‌کند و با ایده‌های‌نو و خلاقانه در تولید گیوه با زیره‌های پی‌یو، در حین حفظ ظاهر زیبا و سنتی گیوه‌ها، بازار خوبی برای فروش محصولات خود فراهم کرده است.


منبت و معرق «پاتیر»

یکی دیگر از غرفه هایی که در این نمایشگاه، بسیار مورد توجه تیم ویکی نیکی قرار گرفت، غرفه صنایع دستی شهرستان سرپل ذهاب بود، با عنوان «امید به زندگی هست» بود، خانم «شیری»، غرفه‌دار این مجموعه، به عنوان زن سرپرست خانوار، به همراه همکارانش در کارگاه تولیدی خانگی مشغول به کار معرق، منبت و... هستند و علیرغم شرایط سخت بعد از زلزله، بدون دسترسی مناسب برای بازاریابی دست‌سازه‌های خود، با هزاران امید و آرزو در شهرستان زلزله‌زده سرپل ذهاب، مشغول به فعالیت هستند.


دست سازه‌های «کسمه»

غرفه‌ دیگری که بازدید شد، غرفه کارگاهی به نام مرد و انبردست (کسمه) بود که با مفتول و ضایعات، دست‌ساخته‌های زیبای خود را به نمایش گذاشته و بسیار مورد توجه بازدیدکنندگان بود. مسئول غرفه کسمه، آقای «کاظمی»، با بیان اینکه تا به حال چندین کارگاه رایگان آموزشی در دانشگاه هنر تهران برگزار کرده است، با شنیدن ایده ویکی نیکی در خصوص آموزش مددجویان، علی الخصوص کودکان‌کار، مشتاقانه برای برگزاری مجدد کلاس‌های آموزشی خود، اعلام آمادگی کرد.


سوزن‌دوزی سیستان و بلوچستان

غرفه آخری که توسط تیم ویکی نیکی در سالن 10 و11 نمایشگاه بازدید شد، غرفه مربوط به سوزن‌دوزی منطقه سیستان و بلوچستان، شهرستان ایرانشهر، به سرپرستی خانم «ایرندگانی» بود.
نکته بسیار مهم و جالب توجه این بود که خانم «ایرندگانی»، کارآفرین نمونه شهرستان ایرانشهر، روستا به روستا سفر کرده و زنان سرپرست خانوار و خانواده‌های کم‌برخوردار را شناسایی می‌کند و با برگزاری نمایشگاه و... محصولات سوزن دوزی و کارهای هنری روستاییان را به فروش می‌رساند. خانم ایرندگانی، علاوه بر اینکه در سود فروش صنایع دستی منطقه سیستان و بلوچستان، با روستاییان سهیم می‌شود، به تامین معیشت آنها نیز کمک می‌کند.


ظروف سفالی کلپورگان

در غرفه سیستان و بلوچستان، در کنار خانم ایرندگانی، آقای «دهواری» نیز حضور داشتند که دست سازه‌های سفالین منطقه کلپورگان را به نمایش گذاشته بودند. ساخت ظروف سفالین دست ساز در این منطقه، قدمت 7000ساله دارد. ظروف با خاک خود منطقه کلپورگان، ساخته و با رنگ‌های کاملا طبیعی بر روی آنها، نقش و نگارهای سنتی کشیده می‌شود. کوزه‌های آب ساخته شده با خاک منطقه کلپورگان، علاوه بر اینکه آب را خنک نگه می‌دارند، کار تصفیه املاح آب را نیز انجام می‌دهند.
تیم ویکی نیکی، با ارائه ایده‌های بازاریابی و فروش به خانم ایرندگانی و آقای «دهواری» در زمینه اشتغال خانواده‌های کم برخوردار، وارد مذاکرات اولیه، برای گسترش فعالیت‌های این دو کارآفرین فعال، شد. و به آینده کاری این عزیزان، به جهت اشتیاق و نیت پاک این نیکوکاران کارآفرین، با هدف اشتغال زایی زنان روستایی، بسیار امیدوار است.

در نهایت باید گفت با توجه به گستردگی این نمایشگاه، بازدید از تمام غرفه‌ها، برای تیم ویکی نیکی میسر نبود ولی آنچه که در بازدیدها و همچنین، در مقایسه این نمایشگاه با سایر نمایشگاه‌های صنایع دستی برگزار شده در سال‌های قبل، به چشم می‌خورد، مسئله برندینگ و عدم وجود بسته بندی مناسب برای محصولات بود. البته برندینگ صنایع دستی استان تهران به نسبت شهرستان‌ها بهتر صورت گرفته بود و در صورت سرمایه‌گذاری بر روی صنایع دستی، توجه به بسته‌بندی و برندسازی، با هدف صادرات محصولات، تواماً باید صورت گیرد.
درباره ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در این نمایشگاه نیز می‌توان گفت، حمایت از صنایع‌دستی به منظور اشتغال‌زایی، علی الخصوص در مناطق روستایی، بسیار حائز اهمیت است، به ویژه آنكه سرمایه‌گذاری در این بخش، از ویژگی‌های زیر برخوردار است:


۱) نیاز به سرمایه اندک برای ایجاد اشتغال
۲) عجین بودن صنایع دستی با هنر و در نهایت فراهم شدن محیط‌كاری پر نشاط
۳) پیشگیری از مهاجرت روستاییان و جلوگیری از ایجاد مشاغل كاذب
۴) وجود مواد اولیه در دسترس و بومی
۵) حفظ سنت‌های محلی توسط بومیان هر منطقه

بنابراین شایسته است مسئولان و دست‌اندر‌كاران، با حمایت‌های خود، ضمن تقویت و گسترش صنایع دستی فعال و نیمه‌فعال، برنامه‌ریزی‌های كوتاه مدت و بلند‌مدت خود برای احیای صنایع منسوخ را به طور جدی دنبال کرده و در صورت لزوم با توجه به امكانات و استعداد‌های هر منطقه، شاخه‌های جدیدی از صنایع دستی را با هدف ایجاد کسب و کار‌های بومی، ایجاد نمایند.