پیشگیری و مقابله با مشکلات مالی و تقلب در تمامی سازمان‌ها و موسسات از اهمیت به سزایی برخوردار است و موسسات خیریه نیز از این قاعده مستثنی نیستند. بهره‌گیری از یک فرآیند سیستماتیک موثر و دقیق می‌تواند از اتخاذ تصمیم‌های نادرست، بروز خطاهای تصادفی، سرقت و تقلب در محاسبات جلوگیری نماید.

فرآیند‌های مدیریت منابع مالی شامل:

تنظیم بودجه و پیگیری آن

هر موسسه‌ای باید دارای برنامه بودجه باشد:

  • موسسه چه میزان منابع مالی دارد؟
  • موسسه می خواهد طی برنامه بودجه خود چه میزان منابع مالی بدست آورد؟
  • موسسه می خواهد طی برنامه بودجه خود چه میزان منابع مالی را صرف نماید؟

در پایان باید بررسی شود که موسسه در قبال صرف منابع مالی خود، چه میزان منابع مالی بدست آورده است.

سیاست مربوط به منابع مالی موسسه

موسسه خیریه ممکن است پول های خود را از منابع متعددی مانند، کمک‌های دولتی، کمک‌های خصوصی و ... به دست آورد . موسسه باید مطمئن شود که تمامی این منابع مالی :

  • ایمن باشند
  • به دقت ثبت شوند
  • ذخیره شوند

ثبت دقیق تمامی وقایع مالی

موسسه باید اطمینان حاصل نماید که تمامی منابع مالی به درستی در راه تحقق اهداف کوتاه مدت و بلند مدت موسسه صرف شده‌اند.

  • افرادی کار خرید کالا یا پرداخت‌ها را بر عهده بگیرند که طبق برنامه بودجه جز اختیارات آن‌ها پیش بینی شده است.
  • در بودجه سازمان، ردیفی به این هزینه‌ها یا مخارج اختصاص داده شده باشد.
  • مقایسه قیمت فاکتور و قیمت پیش بینی شده در سند بودجه

تنظیم سیاست هزینه

موسسه باید در قبال هزینه‌های خود یک سیاست روشن داشته باشد. برای مثال:

  • مشخص کند که چه کسی حق پرداخت هزینه‌ها را دارد.
  • این پرداخت به چه صورتی انجام می‌پذیرید؛ به صورت بانکی، نقدی و ...
  • در نبود فرد مسئول چه کسی یا چه کسانی می توانند عهده دار مسئولیت وی شوند.

حفظ دقیق سوابق حسابداری

  • آماده سازی گزارش سالانه هیئت امنا
  • تهیه گزارش صورت‌های حسابداری یک ساله
  • حفظ سوابق حسابدار (6 ماه تا 3 سال)

واکنش سریع نسبت به مشکلات مالی

در صورتی که موسسه ای قادر به پرداخت بدهی‌های خود نباشد، این امر در بلند مدت منجر به ورشکستگی موسسه می‌گردد. بنابراین موسسه خیریه باید قبل از رسیدن به این مرحله از مشاوران حرفه‌ای در این زمینه یاری گیرد و برای نمونه یک یا چند مورد از مناسب‌ترین گزینه‌های زیر را بکار بگیرد:

  • توسعه منابع جایگزین بودجه و یا درخواست اضطراری کمک
  • قرض گرفتن پول از بانک‌ها، اعضا و یا ذینفعان
  • کاهش هزینه‌های واقعی و یا برنامه‌ریزی شده
  • توقف انجام برخی از فعالیت‌های خیریه

 

مؤلف: رویا باقری