آموزش انجام کار خیر را باید از کودکی به فرزندانمان آموزش بدهیم. در حقیقت آموزش کار خیر به فرزندانمان کاری بزرگ با تاثیری همیشگی است و این فرصت را به ما میدهد تا آنها را در ارزشهایی که برای جامعه اهمیت دارد شریک کنیم.
آموزش کار خیر؛ وظیفه مهم والدین
انجام کار خیر صورتهای فراوانی دارد. از کمک مالی به افراد کارتن خواب (بی خانمان) و فقیر در خیابان گرفته تا آموزش و درس دادن به کودکانی که امکان تحصیل در مدرسه را ندارند. در این میان «فعالیتهای داوطلبانه» برای کمک به افراد نیازمند معمولا تاثیر بیشتر و بهتری هم برای فرد کمک کننده و هم برای فرد نیازمند کمک دارند.
زمانی که کودکان شما به صورت داوطلبانه به دیگران کمک میکنند هم احساس قدرت و توانایی بیشتری دارند و هم ارتباط بهتر و تنگاتنگتری با اجتماع برقرار میکنند. در حقیقت انجام کار خیر یکی از ارکان اصلی آموزش مدیریت مالی به کودکان هم هست. به عبارت دیگر آموزش انجام کار خیر، نه فقط در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما بلکه در عموم فرهنگ های جهان از وظایف مهم والدین و بخشی از مهارتهای پولی کودکان است که ما موظف هستیم آن را با جدیت به آنها آموزش دهیم.
مطالب مرتبط:
کار خیر را با علایق کودکتان پیوند بزنید
برای آموزش نیکوکاری به کودکان و تشویق آنها برای کمک به دیگران، روانشناسان روشهای بسیاری را توصیه میکنند. در موثر ترین حالت شما می توانید به عنوان یک الگو برای فرزندتان عمل کنید، چرا که تقلید از رفتار والدین بهترین آموزش برای کودکان است. با شناسایی علاقه و استعداد کودکان میتوانید به صورت داوطلبانه در یک خیریه شروع به فعالیت کنید.
به کودکتان اجازه دهید لباسها و اسباببازیهایی که دیگر مناسب سنش نیست را به کودک دیگری ببخشد. به فرزندتان بگویید که انجام کار خیر داوطلبانه میتواند جنبه سرگرمی داشته باشد. میتوانید مقداری پول در اختیار فرزندتان قرار بدهید که به موسسه خیریه بپردازد یا به افراد نیازمند کمک کند. زمانی که این حقیقت در ذهن کودک شما نهادینه شود تلاش میکند که میان تواناییها و علاقمندیهایش هماهنگی ایجاد کند.
برای مثال اگر فرزند نوجوانتان به فوتبال علاقه دارد یک پیش دبستانی پیدا کنید که خواهان آموزش فوتبال به کودکان باشد، قطعاً در این زمینه فرزند شما میتواند مثمرثمر باشد و با انجام یک کار خیر داوطلبانه هم به علاقهاش برسد و هم به دیگران کمک کند. یکی از کارهای خیر دیگری که میتوان در این زمینه انجام داد در اعیاد و مناسبتهای مختلف است.
در اعیاد مختلف میتوانید به آسایشگاهها و بیمارستانها سر بزنید و در کارهایی مثل غذا دادن به افراد پیر و ناتوان که کسی را ندارند در این کار خیر شریک شوید. تشکیل گروههای داوطلب کودکان برای انجام کارهای خیر در اکثر کشورهای جهان یک امر مرسوم است. در مورد این گروهها تحقیق کنید و فرزندتان را تشویق کنید به عضویت یکی از این گروهها دربیاید.
کار خیر را در چهار مرحله به فرزندان آموزش دهید
مرحله اول: یک هدف هیجانانگیز تعریف کنید
به فرزندتان بگویید که میخواهید برای حل یکی از مشکلات محلهتان مقداری پول پس انداز کنید و اگر او هم دوست دارد میتواند مقداری از پول تو جیبی اش را پس انداز کند. سپس یک هدف هیجان انگیز تعیین کنید.
برای مثال به او بگویید که قرار است برای بازی بچهها یک زمین بازی محلی در نزدیکی خانهتان ساخته شود و لازم است که خانواده شما هم بخشی از هزینههای آن را تقبل کند. به این ترتیب فرزندتان هم ترغیب میشود که مقداری از پول توجیبیهایش را پسانداز کند و در این کار خیر اجتماعی شریک شود. بهتر است یک قلک برای فرزندتان بخرید و به او پیشنهاد بدهید که هر روز مقداری از پول توجیبیهایش را در قلک بریزد.
بعد از مدتی هم پولهایش را بیرون بیاورد و با نظارت شما در راه خیر و کمک به افراد نیازمند و بیبضاعت به مصرف برساند، البته این نکته مهم است که این کار به صورت دائم و همیشگی در آید تا اثر بهتری داشته باشد.
مرحله دوم: برنامهریزی کنید
برای فرزندتان یک تاریخ تعیین کنید. مثلاً بگویید در این تاریخ باید پساندازش را برای انجام کار خیر آماده کند. این کار در انگیزه کودکتان تأثیر زیادی دارد. فرض کنید معلم فرزندتان به او بگوید اگر دلت خواست تکالیف منزل را انجام بده، مطمئن باشید که او هیچگاه این کار را انجام نمیدهد.
مرحله سوم: مشارکت و همکاری را آموزش دهید
شاید لازم باشد فرزندتان اطرافیان و دوستانش را قانع کند که برای ساخت زمین بازی محله به مشارکت و حمایت آن ها هم نیاز است. به فرزندتان آموزش دهید که چگونه با دوستانش در زمینه مشارکت برای ساخت زمین بازی صحبت کند.
از نتایج مشارکت در این کار خیر اجتماعی برایشان بگوید. زمانی که فرزندتان با اشتیاق بسیاری از دوستانش از خبر ساخت یک زمین بازی جدید روبرو شود و ببیند که آن ها هم برای مشارکت و کمک اعلام آمادگی میکنند، انگیزهاش برای شرکت در کار خیر چندین برابر میشود.
مرحله چهارم: در انجام کار خیر پیشقدم شوید
فراموش نکنید که کارهای خیر داوطلبانه میتوانند از نقاشی دیوار های محله، گلکاری بلوار محله، تعمیر نرده های باغچه همسایهها، کمک به همسایههای سالمند در خرید و انجام کار های منزلشان، آموزش کامپیوتر به بزرگسالان تا کمک در اداره کتابخانه محلهتان را شامل میشود.
به فرزندتان تاکید کنید که انجام این کارها ارزشمند و اخلاقی است. به یاد داشته باشید که اخذ مجوز برای هر کار خیر عمومی که میخواهید انجام دهید امری ضروری است. بسیاری از مراکز اجتماعی مثل مساجد و سراهای شهر و محله برنامه فعالیت های داوطلبانه دارند. میتوانید برای مشارکت در این برنامه های داوطلبانه و پیشقدم شدن در انجام کارهای خیر با یک تماس تلفنی اعلام آمادگی کنید و مطمئن باشید که از این پیشنهاد شما به گرمی استقبال خواهد شد. به یاد داشته باشید که انجام عمل خیر ضرورتی است که باید از دوران کودکی به کودکان آموزش داده شود تا فرهنگ کار خیر در آنها نهادینه شود.
نویسنده: مینا ساجدی نیا
دیدگاه خود را بنویسید