اکثر کسانی که بیت‌کوین را می‌شناسند بیشتر روی جنبه «کسب سود» و به دست آوردن سود از طریق آن متمرکز هستند، تا «بخشیدن، نیکوکاری و دست‌و‌دلبازی» به کمک بیت‌کوین، اما به تازگی پای یک تِرند (روند) جدید به فضای ارز دیجیتال باز شده که توجه‌ها را به انسان دوستی جلب می‌کند!

ارزهای دیجیتال و خیریه

چند وقت پیش در کوین‌تلگراف این مطلب را خواندم. مثل اینکه بیت کوین می تواند به موسسات و بنیادهای خیریه در جذب سرمایه کمک کند!

چند سالی می شود که موسسات خیریه و بنیادهای این چنینی، در حال آزمایش بیت کوین برای جذب کمک های انسان دوستانه در خیریه هستند. سازمان‌های RedCross, Electronic Frontier Foundation, United Way, Save The Children جزو این دسته بشمار می روند.


ارزهای دیجیتال رفته رفته بیشتر در فعالیت‌های نیکوکارانه و ارائه خدمات اجتماعی استفاده خواهند شد.


Fidelity Charitable، بزرگترین صندوق خیریه در آمریکاست. مجموع سرمایه این صندوق در سال ۲۰۱۷، ۶۹ میلیون دلار بود. این میزان سرمایه از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، در قالب ارز دیجیتال به Fidelity Charitable اهدا شده است.

علاوه بر این نوع کمک های مالی، پلتفرم ها و پروژه های نوآورانه دیگری نیز در فضای رو به رشد بشردوستی و ارزهای دیجیتال به چشم می‌خورد. مثلا، پلتفرم جمع سپاری BitHope. اهداکنندگان و خَیّرها می توانند از طریق این پلتفرم، برای موسسات خیریه بیت کوین ارسال کنند. همچنین، با استفاده از ابزارهای جدیدی  مثل GiveTrack و Alice، امکان ردیابی جریان هر کمک (از فرد اهداکننده به موسسه خیریه) وجود دارد. با استفاده از این قابلیت می توان سابقه ارسال و دریافت کمک های مالی را در بلاک چین مشاهده نمود.

کوین‌هایی برای خیریه

آیا بلاک‌چین در بشردوستی و امور خیریه تاثیر دارد؟تا اینجا در مورد این خواندیم که فناوری ارزهای دیجیتال به موسسات خیریه در جذب و جمع آوری کمک های مالی کمک میکند. اما ماجرا به چند صندوق، پلتفرم، یا ابزار ردیابی ختم نمی‌شود، برای منظور حمایت از برنامه های غیر انتفاعی و امور خیریه چند سکه دیجیتال نیز ساخته شده است. برای نمونه، Clean Water Coin. این سکه با هدف جذب سرمایه برای امور خیریه و توزیع آب پاک و سالم به مردم در سراسر دنیا تولید شده است. Pinkcoin یک نمونه دیگر از این کوین ها است. پینک کوین در لیست صرافی های بزرگ درج شده و عملکرد خوبی دارد.

بنیادهای رمزنگاری شده

نوآوریِ بشر دوست دیگری که پا به این فضا گذاشته، «بنیاد رمزنگاری شده» نام دارد. یک سرمایه گذار ناشناس موسسه Pineapple Fund را تاسیس کرده که قصد دارد بیشتر از ۵۰۰۰ بیت کوین صرف فعالیت های امور خیریه کند. تا این لحظه  Pineapple Fund موفق به اهدای ۵۶ میلیون دلار به ۵۶ خیریه‌ی خاص شده است.  شعار این مجموعه جمله زیر است:


وقتی به اندازه کافی پول داشته باشی، دیگر این پول نیست که اهمیت دارد


کمی پایین تر، در جاده بشر دوستی بلاک چین، نگاهمان به موسسات یا صندوق های خیریه غیر متمرکز و مستقل می افتد. امور خیریه در این سازمان ها از طریق رای کسانی انجام می شوند که توکن های غیر انتفاعی دارند. قطعا چنین «بنیاد توزیع شده و خودمختاری» توسط یک هیئت خارجی از سهامداران اداره می شود که با استفاده از قانون اکثریت توکن ها، حق دارند جریان کمک های مالی را هدایت کنند، و به ایده پردازی و جذب سرمایه برای پروژه ها بپردازند.

سیستم های مبتنی بر بلاک چین در تکمیل اعتبار موسسات خیریه نیز نقش دارند. بر اساس مطالعات اخیر، از هر سه آمریکایی یک نفر به موسسات غیر انتفاعی اعتماد ندارد، بسیاری از افراد باور دارند که این موسسات سرسری و زیاد از حد خرج می کنند، و به همین خاطر بودجه کمی به برنامه ها تعلق می گیرد.

با وجود بلاک چین، کارایی عملیاتی تقویت و مداخلات تقلیل می شوند، و بدین ترتیب هزینه های اضافه و سربار کاهش پیدا می کنند. یعنی کمک های اهدا کننده مستقیم به دست فرد ذینفع می رسد.

با این حساب، اگر از این روش استفاده کنیم، اعتماد بدبین ها به صداقت امور خیریه جلب خواهد شد، و بدین ترتیب فعالیت های بشردوستانه و مشارکت در رویدادهای این چنینی بیشتر خواهد شد. یعنی، افراد بیشتری به اهدای کمک های مالی علاقمند خواهند شد.

در آینده، خیریه ها و بنیاد های بیشتری قادر به تولید ارز دیجیتال منحصر به فرد خود خواهند بود، و از طریق فروش آن ها یک مدل پایداری ایجاد می شود. شاید یک روز برای خرید و فروش توکن های خیریه یک صرافی خاص راه اندازی شود. با این حرکت یک رویکرد مبتنی بر بازار در امور خیریه ایجاد می شود که در آن هم خیرخواهان و هم خیریه ها از راه ترید «ارزهای دیجیتال نیکوکارانه» سود میبرند. با این کار فناوری ارزهای دیجیتال می تواند گام تازه ای در مسیر انسان دوستی بردارد. یک راه دیگر هم برای بنیادها و موسسات غیرانتفاعی وجود دارد، آن ها می توانند با هدف جذب سرمایه بیشتر ارز دیجیتال استخراج کنند.

در عرصه فناوری ارزهای دیجیتال فرصت های بی شماری برای این اهداف وجود دارد، اما به همان میزان چالش ها و موانع بسیاری نیز در این مسیر هست. مهم ترین مشکلی که وجود دارد این است: اهدای ارز دیجیتال و سیستم های خیریه مبتنی بر بلاک چین هنوز ایده های تازه و تست نشده ای در دنیای نیکوکاری و کارهای بشردوستانه هستند. همچنین اینکه، افراد نیکوکار، موسسات خیریه، و بنیادهای نیکوکاری نسبت به این موضوع آگاهی و علاقه چندان زیادی ندارند.

در آینده چه پیش خواهد آمد؟

آیا بلاک‌چین در بشردوستی و امور خیریه تاثیر دارد؟

بعید است که پلتفرم های مبتنی بر بلاک چین و ارزهای دیجیتال به این زودی جایگزین روش های همیشگی در امور خیریه و نیکوکارانه بشوند، اما بدون شک نوآوری، و تلاش و کوشش بسیاری را در این بخش اعمال خواهند کرد.

به محض اینکه اهدای کمک های مالی از طریق بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال باب شود، متناسب با رشد بازار ارزهای دیجیتال، این جریان نیز رشد و رونق پیدا خواهد کرد.  همچنین قراردادهای هوشمند و بلاک چین، و سیستم ردیابی کمک ها بیش از پیش امتحان خواهد شد. اگر این فناوری از امتحان کمک های بشردوستانه سربلند بیرون بیاید، یک هنجار جدید برای شفافیت و اعتماد در این بخش ایجاد خواهد کرد. در نهایت، این هنجار جدید امکان تعامل مستقیم تر را برای افراد نیکوکار و افراد ذینفع فراهم می کند. بدین ترتیب نقش موسسات خیریه، و سازمان های فعال در این بخش کمرنگ تر خواهد شد، اصلا شاید نقش آنها به قدری کمرنگ شود که به کل از معاملات خیرخواهانه حذف شوند.

از طرف دیگر، اگر ارسال کمک های مالی و دریافت آن توسط فرد نیازمند شفاف تر بشود، اعتماد نیکوکاران به این بخش بالاتر خواهد رفت. شاید همین مساله باعث جذب میلیون ها (و یا حتی میلیاردها) دلار سرمایه برای کمک به نیازمندان بشود.

فرقی ندارد که در آینده کدام یک از این اتفاق ها محقق شود، مهم این است که فناوری ارزهای دیجیتال می تواند در کمک رسانی به نیازمندان نقش داشته باشد. دنیای انسان دوستی مبتنی بر بلاک چین، یک دنیای قهرمان وار است که منتظر است دستانی بخشنده به سوی او دراز شوند…